گابا یک اسید آمینه غیر پروتئینی مهم است که توانایی تنظیم pH سیتوسل را از طریق مصرف نیتروژن و تحریک چرخه کربس دارد و همچنین نقش مثبتی در افزایش مقاومت گیاهان به تنش ها دارد. در گیاهان درشرایط عادی مقدار گابا موجود در سلول پایین است، اما در پاسخ به برخی شرایط مانند خشکی، شوری و تنش دمای پایین می تواند به صورت سریع و زیاد تجمع یابد
گاما آمینو بوتیریک اسید یا همان گابا با دارا بودن خواص مواد اسمولیتی سازگار نقش مهمی در بهبود ویژگی های فیزیولوژیکی گیاهان به هنگام تنش هایی چون شوری دارد.گابا با بالا بردن محتوای نسبی آب برگ و افزایش پایداری غشاء سلولی و همچنین افزایش میزان انواع کلروفیل ها و پرولین به این امر کمک میکند.
گاما آمینوبوتیریک اسید ترکیب مهمی در پاسخ به انواع تنش ها مانند خشکی ، شوری ، زخم ، گرما ، سرما ، کمبود اکسیژن ، افزایش دی اکسید کربن ، عوامل بیماری زا و … می باشد.
در انبار های گوجه فرنگی و توت فرنگی تجمع گابا در پاسخ به افزایش دی اکسید کربن و یا کاهش اکسیژن گزارش گردیه است. با محلول پاشی گابا یا 4-آمینو بوتیریک اسید می توان آسیب های اکسیداتیو ناشی از سمیت با H و Al را به حداقل رساند .این ترکیب همچنین با القاء تجمع اسید آمینه پرولین و بالابردن فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی میتواند نقش مهمی در کاهش آسیب های سرمایی در میوه ها داشته باشد.
گابا به عنوان یکی از منابع مهم نیتروژن گیاه و همچنین به عنوان تنطیم کننده رشد گیاهی در فرآیند های مختلف مانند تنطیم PH ، فعال کننده سیستم های ایمنی و دفاعی گیاه ، فعال کننده سیستم های آنتی اکسیدانی گیاه و مقابله با تنش های مختلف نقش برجسته ای را دارا می باشد.
با توجه به نگرانی هایی که در مورد تجمع بیش از اندازه نیترات در گیاهان وجود دارد محلول پاشی گابا بر روی برگهای کاهو میزان این تجمع را بصورت تقریبی چهار برابر کاهش میدهد که این به نوبه خود می تواند بهبود عملکرد کلروفیل و فتوسنتز گیاه را بالا ببرد.
تنش سرمازدگی :
بررسی ها نشان داده است تیمار نهال های انگور با گابا 24 ساعت پس ار القای تنش سرما ( 4 درجه سانتیگراد) اثر بسیار مثبتی در راستای مقابله با سرما زدگی و آسیب های ناشی از آن داشته است.
با تیمار خارجی پس از برداشت بسیاری از میوه ها مانند موز ، هلو ، آلو ، فیسالیس و … با گاما آمینو بوتیریک اسید می توان ماندگاری آنها را در طول انبار داری بالا برد.به عنوان مثال غوطه ور سازی میوه های گوجه فرنگی در گابا به مدت 10 دقیقه از آسیب سرما زدگی آنها به مدت تقریبی یک ماه در انبار جلوگیری می کند.
گیاهان خانواده کدوئیان از جمله هندوانه در دمای کمتر از 10 درجه سانتیگراد علائم سرما زدگی را نشان میدهند.یکی از زاه های مقابله با سرما زدگی این گیاهان محلول پاشی برگی گابا بر روی گیاهچه ها می باشد.
تنش خشکی و کم آبی:
خشکی و کم آبی از عوامل کاهش محصولات زراعی و باغی در سراسر جهان به حساب می آید. با توجه به وسعت نگران کننده مناطق خشک و نیمه خشک در ایران و همچنین کاهش یافتن دسترسی به منابع آب، بایستی تمهیدات مناسبی برای استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی اندیشیده شود.
استفاده از برخی مواد شیمیایی مانند گابا (گاما آمینو بوتیریک اسید) و اسید سالیسیلیک یکی از روش های پیشنهادی برای به حداقل رساندن اثرات مضر ناشی از تنش خشکی و کم آبی است.
تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که محلول پاشی گابا یا همان گاما آمینوبوتیریک اسید بر روی بنه های کاشته شده زعفران می تواند مقاومت گیاه زعفران را نسبت به کم آبی افزایش داده و اثرات مخرب تنش کم آبی را به حد اقل برساند .
تنش شوری:
در تحقیقات انجام شده مشخص گردیده که محلول پاشی 30 میلی مولار گابا بر روی توت فرنگی موثرترین راه برای کاهش اثرات مخرب شوری می باشد.
Leave a Comment